Muồng cọc rào/ Hồng Mai (Gliricidia-sepium (Jacq.) Walp)
Thuộc họ phụ Papilionaceae
Đặc điểm:
Có nguồn gốc xuất xứ từ Trung Mỹ, sau được trồng phổ biến ở Tây Ấn Độ, châu Phi, Đông Nam Á và Nam Á. Mọc ở những vùng nhiệt đới khô hoặc ẩm, trên đất ẩm, khô, thậm chí mọc trên cả đất mặn (nơi có lượng mưa hàng năm khoảng 600 – 3000 mm và ở độ cao so với mực nước biển từ 500 – 1600m). Cây cao đến 10 m, cao to hơn và sinh khối lớn hơn đậu công, đậu triều, sinh trưởng nhanh và tái sinh rất mạnh. Đây là loài cây có khả năng cố định đạm, nhiều chồi và có sức tái sinh khoẻ.
Công dụng:
Rất thích hợp trong các hệ thống nông lâm kết hợp. Cây mọc nhanh, sinh khối lớn nên có thể dùng làm cây che bóng, làm hàng đồng mức, cải tạo đất và làm thức ăn gia súc. Ngoài ra, muồng cọc rào còn dùng để nuôi ong lấy mật, làm các đồ đạc bằng gỗ, đồ vật trang trí. Cây được trồng thành hàng rào bảo vệ, thành đường đồng mức chống xói mòn, có tác dụng cải tạo đất rất tốt.
Cách trồng:
Cây thường được nhân giống bằng cách gieo hạt trực tiếp, bằng cây giống con song cũng rất dễ trồng bằng cành.
Ví dụ sử dụng:
Dùng để che bóng cho các cây cacao, cà phê, vani và chè, làm phân xanh, làm chất đốt, là thức ăn gia súc và làm hàng rào sống. Cây có hoa rất đẹp nên cũng được trồng làm cây cảnh.
Keo dậu (Leucaena leucocephala (Lam.) De Wit)
Đặc điểm:
Xuất xứ từ Trung Mỹ và Mexico, sau được đưa đến nhiều nước thuộc Nam Á và Đông Nam Á, châu Phi, Nam Mỹ và vịnh Caribê. Xuất hiện ở những vùng đất thấp khô và nhiệt đới ẩm (nơi có độ cao so với mực nước biển dưới 500 m và có lượng mưa hàng năm từ 600 – 1700 mm) trên đất trung tính, đất kiềm nhưng không chịu được ngập nước. Cây cao đến 18 m, thuộc dạng cây bụi và có một số giống là cây to, có rễ bám sâu, nhiều chồi.
Công dụng:
Được dùng rất phổ biến trong các hệ thống nông lâm kết hợp. Làm cây che bóng cho chè, cà phê, làm chói cho hạt tiêu, cải tạo đất. Lá, cành non làm thức ăn gia súc, thân làm gỗ xây dựng, làm nguyên liệu giấy. Quả non có thể làm rau xanh. Có thể trồng làm hàng đồng mức, băng cây phân xanh để chống xói mòn và cải tạo đất.
Cách trồng:
Được nhân giống bằng cách gieo hạt trực tiếp, bằng cây giống con hay giâm cành. Cần xử lý hạt giống trước khi gieo hạt.
